Η φύση θέτει αινίγματα και ο άνθρωπος προσπαθεί να βρει τις απαντήσεις. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τον 21ο αιώνα
Κάθε ένας από τους πρόσφατους αιώνες χαρακτηρίστηκε από εμβληματικές ανακαλύψεις. Τον 17ο αι. ο Νεύτωνας περιέγραψε τους τρεις νόμους της κίνησης, τον 18ο ο Βενιαμίν Φραγκλίνος εξήγησε τον ηλεκτρισμό, τον 19ο ο Δαρβίνος εξήγησε την καταγωγή των ειδών και τον 20ό είχαμε από τις θεωρίες του Αϊνστάιν για το φως και τη βαρύτητα, την ανακάλυψη του DNA από τους Watson και Crick, για να μην αναφέρουμε την επανάσταση των υπολογιστών που άλλαξε για πάντα τον κόσμο μας.
Τι απομένει για τον 21ο αιώνα; Στην πραγματικότητα, πάρα πολλά. Όπως αναφέρει η Society for Science & the Public (SSP), μη κερδοσκοπική οργάνωση για τη διάδοση της επιστήμης, τα άλυτα μυστήρια της φύσης, της επιστήμης και του σύμπαντος είναι αμέτρητα, και ικανά να κρατήσουν απασχολημένους τους επιστήμονες τουλάχιστον για τα επόμενα 86 χρόνια.
Ας δούμε τα κυριότερα:
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Η ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΔΙΕΜΠΛΟΚΗ;
Είναι το σημαντικότερο από όλα τα μυστήρια της κβαντικής επιστήμης, αν λυθεί αυτό πιθανότατα θα λυθούν και όλα τα άλλα. Σύμφωνα με αυτό το φαινόμενο, δύο αντικείμενα που δημιουργούνται μαζί (για παράδειγμα δύο ηλεκτρόνια) μένουν σε κατάσταση διεμπλοκής μεταξύ τους, ασχέτως του χώρου που μεσολαβεί πλέον από το ένα στο άλλο. Αν στείλουμε το ένα από τα δύο στο άλλο άκρο του σύμπαντος και κάνουμε κάτι σε οποιοδήποτε από τα δύο, το άλλο αντιδρά ακαριαία. Θεωρίες υποστηρίζουν πως με παρόμοιο τρόπο συνδέονται ο χώρος, ο χρόνος και η βαρύτητα.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΝΟΗΜΟΝΑ ΟΝΤΑ ΕΚΕΙ ΕΞΩ;
Με τόσα εκατομμύρια πλανήτες στο σύμπαν, η απάντηση είναι μάλλον θετική. Αλλά πώς τα βρίσκουμε; Το πρόγραμμα SETI που «αφουγκράζεται» το διάστημα εδώ και δεκαετίες δεν έχει βρει το παραμικρό. Πράγμα που σημαίνει πως είτε οι εξωγήινοι δεν έχουν στείλει σήματα, είτε τα στέλνουν σε μορφή που δεν μπορούμε να καταλάβουμε.
ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ
Η κβαντική φυσική και η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν φαίνεται η καθεμία να εξηγεί τον κόσμο μας με σχετική ακρίβεια, το πρόβλημα είναι πως δεν είναι συμβατές μεταξύ τους. Οι απόπειρες να συνδυαστούν σε μια ενιαία θεωρία δεν έχουν αποδώσει. Έτσι, η κβαντική θεωρία της βαρύτητας που αποτελεί μοντέλο της βαρύτητας σύμφωνα με τις αρχές της κβαντομηχανικής περιμένει να επιβεβαιωθεί. Ή όχι.
Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Αν η λέξη χρόνος στο λεξικό έχει δεκάδες ερμηνείες, στη φυσική επιστήμη έχει ακόμα περισσότερες. Πώς «ρέει» ο χρόνος και προς ποια κατεύθυνση; Μπορεί να κινηθεί αντίστροφα; Είναι δυνατό το ταξίδι στο χρόνο; Μπορείς να στείλεις ένα μήνυμα στο παρελθόν; Συνδέονται όλα αυτά τα ερωτήματα μεταξύ τους ή το καθένα αποτελεί διαφορετικό πρόβλημα;
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ;
Εκτός από τις γνωστές τρεις (και τον χρόνο ως «τέταρτη» διάσταση) έχει εκφραστεί η άποψη πως οι περισσότερες διαστάσεις είναι ο μόνος τρόπος να εξηγηθεί η μορφή του σύμπαντος. Οι λεπτομέρειες παραείναι σύνθετες για να περιγραφούν εδώ.
ΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Πόσο τυχαίες είναι οι κυτταρικές μεταλλάξεις που καταλήγουν να γίνουν καρκίνος; Οι ειδικοί δεν συμφωνούν στο ποσοστό συμμετοχής στην εμφάνιση της ασθένειας διαφόρων παραγόντων όπως η τύχη, η κληρονομικότητα, ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον. Στην προσπάθεια για να νικηθεί ο καρκίνος θα πρέπει να γίνει κατανοητό τι ακριβώς τον προκαλεί.
ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΤΡΑΣ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Είναι τόσο μυστήριο που πολλοί επιστήμονες δεν είναι καν βέβαιοι αν υπάρχει μυστήριο εξαρχής. Σύμφωνα με μία άποψη, η επανάληψη ενός πειράματος που δίνει τα ίδια αποτελέσματα με την πρώτη φορά, αδυνατίζει και δεν ενισχύει την αρχική άποψη. Αν τη δεύτερη φορά έχεις χαμηλότερο P Value, αυτό που στη στατιστική ονομάζεται «επίπεδο σημαντικότητας», τότε αδυνατίζει η βεβαιότητα όλου του πειράματος, και της πρώτης απόπειρας. Μπερδεμένο; Ναι. Για όλους.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ;
Είναι η δύναμη που κάνει το σύμπαν να διαστέλλεται. Αλλά πώς; Και γιατί; Η λεγόμενη κοσμολογική σταθερά -η καλύτερη λύση μέχρι σήμερα- δεν δίνει πειστική απάντηση· οι γενικές της αρχές φαίνεται να ισχύουν, αλλά πολλά δεδομένα δεν συμφωνούν μαζί της. Μυστήριο προς λύση.
ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕ Η ΖΩΗ;
Ήταν ατύχημα; Ήταν η ικανότητα του RNA (νουκλεϊκά οξέα στο κύτταρο) να ενεργεί τόσο ως καταλύτης όσο και ως βιολογική «αποθήκη» πληροφορίας; Ήταν αποτέλεσμα πανάρχαιων άγνωστων διαδικασιών ή ήρθε από το Διάστημα; Τα ερωτήματα δεν έχουν τελειωμό.
Του Κώστα Φαρμάκη | Πηγή: fortunegreece.com | Το διαβάσαμε εδώ
Κάθε ένας από τους πρόσφατους αιώνες χαρακτηρίστηκε από εμβληματικές ανακαλύψεις. Τον 17ο αι. ο Νεύτωνας περιέγραψε τους τρεις νόμους της κίνησης, τον 18ο ο Βενιαμίν Φραγκλίνος εξήγησε τον ηλεκτρισμό, τον 19ο ο Δαρβίνος εξήγησε την καταγωγή των ειδών και τον 20ό είχαμε από τις θεωρίες του Αϊνστάιν για το φως και τη βαρύτητα, την ανακάλυψη του DNA από τους Watson και Crick, για να μην αναφέρουμε την επανάσταση των υπολογιστών που άλλαξε για πάντα τον κόσμο μας.
Τι απομένει για τον 21ο αιώνα; Στην πραγματικότητα, πάρα πολλά. Όπως αναφέρει η Society for Science & the Public (SSP), μη κερδοσκοπική οργάνωση για τη διάδοση της επιστήμης, τα άλυτα μυστήρια της φύσης, της επιστήμης και του σύμπαντος είναι αμέτρητα, και ικανά να κρατήσουν απασχολημένους τους επιστήμονες τουλάχιστον για τα επόμενα 86 χρόνια.
Ας δούμε τα κυριότερα:
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Η ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΔΙΕΜΠΛΟΚΗ;
Είναι το σημαντικότερο από όλα τα μυστήρια της κβαντικής επιστήμης, αν λυθεί αυτό πιθανότατα θα λυθούν και όλα τα άλλα. Σύμφωνα με αυτό το φαινόμενο, δύο αντικείμενα που δημιουργούνται μαζί (για παράδειγμα δύο ηλεκτρόνια) μένουν σε κατάσταση διεμπλοκής μεταξύ τους, ασχέτως του χώρου που μεσολαβεί πλέον από το ένα στο άλλο. Αν στείλουμε το ένα από τα δύο στο άλλο άκρο του σύμπαντος και κάνουμε κάτι σε οποιοδήποτε από τα δύο, το άλλο αντιδρά ακαριαία. Θεωρίες υποστηρίζουν πως με παρόμοιο τρόπο συνδέονται ο χώρος, ο χρόνος και η βαρύτητα.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΝΟΗΜΟΝΑ ΟΝΤΑ ΕΚΕΙ ΕΞΩ;
Με τόσα εκατομμύρια πλανήτες στο σύμπαν, η απάντηση είναι μάλλον θετική. Αλλά πώς τα βρίσκουμε; Το πρόγραμμα SETI που «αφουγκράζεται» το διάστημα εδώ και δεκαετίες δεν έχει βρει το παραμικρό. Πράγμα που σημαίνει πως είτε οι εξωγήινοι δεν έχουν στείλει σήματα, είτε τα στέλνουν σε μορφή που δεν μπορούμε να καταλάβουμε.
ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑ
Η κβαντική φυσική και η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν φαίνεται η καθεμία να εξηγεί τον κόσμο μας με σχετική ακρίβεια, το πρόβλημα είναι πως δεν είναι συμβατές μεταξύ τους. Οι απόπειρες να συνδυαστούν σε μια ενιαία θεωρία δεν έχουν αποδώσει. Έτσι, η κβαντική θεωρία της βαρύτητας που αποτελεί μοντέλο της βαρύτητας σύμφωνα με τις αρχές της κβαντομηχανικής περιμένει να επιβεβαιωθεί. Ή όχι.
Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Αν η λέξη χρόνος στο λεξικό έχει δεκάδες ερμηνείες, στη φυσική επιστήμη έχει ακόμα περισσότερες. Πώς «ρέει» ο χρόνος και προς ποια κατεύθυνση; Μπορεί να κινηθεί αντίστροφα; Είναι δυνατό το ταξίδι στο χρόνο; Μπορείς να στείλεις ένα μήνυμα στο παρελθόν; Συνδέονται όλα αυτά τα ερωτήματα μεταξύ τους ή το καθένα αποτελεί διαφορετικό πρόβλημα;
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ;
Εκτός από τις γνωστές τρεις (και τον χρόνο ως «τέταρτη» διάσταση) έχει εκφραστεί η άποψη πως οι περισσότερες διαστάσεις είναι ο μόνος τρόπος να εξηγηθεί η μορφή του σύμπαντος. Οι λεπτομέρειες παραείναι σύνθετες για να περιγραφούν εδώ.
ΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Πόσο τυχαίες είναι οι κυτταρικές μεταλλάξεις που καταλήγουν να γίνουν καρκίνος; Οι ειδικοί δεν συμφωνούν στο ποσοστό συμμετοχής στην εμφάνιση της ασθένειας διαφόρων παραγόντων όπως η τύχη, η κληρονομικότητα, ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον. Στην προσπάθεια για να νικηθεί ο καρκίνος θα πρέπει να γίνει κατανοητό τι ακριβώς τον προκαλεί.
ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΤΡΑΣ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Είναι τόσο μυστήριο που πολλοί επιστήμονες δεν είναι καν βέβαιοι αν υπάρχει μυστήριο εξαρχής. Σύμφωνα με μία άποψη, η επανάληψη ενός πειράματος που δίνει τα ίδια αποτελέσματα με την πρώτη φορά, αδυνατίζει και δεν ενισχύει την αρχική άποψη. Αν τη δεύτερη φορά έχεις χαμηλότερο P Value, αυτό που στη στατιστική ονομάζεται «επίπεδο σημαντικότητας», τότε αδυνατίζει η βεβαιότητα όλου του πειράματος, και της πρώτης απόπειρας. Μπερδεμένο; Ναι. Για όλους.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ;
Είναι η δύναμη που κάνει το σύμπαν να διαστέλλεται. Αλλά πώς; Και γιατί; Η λεγόμενη κοσμολογική σταθερά -η καλύτερη λύση μέχρι σήμερα- δεν δίνει πειστική απάντηση· οι γενικές της αρχές φαίνεται να ισχύουν, αλλά πολλά δεδομένα δεν συμφωνούν μαζί της. Μυστήριο προς λύση.
ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕ Η ΖΩΗ;
Ήταν ατύχημα; Ήταν η ικανότητα του RNA (νουκλεϊκά οξέα στο κύτταρο) να ενεργεί τόσο ως καταλύτης όσο και ως βιολογική «αποθήκη» πληροφορίας; Ήταν αποτέλεσμα πανάρχαιων άγνωστων διαδικασιών ή ήρθε από το Διάστημα; Τα ερωτήματα δεν έχουν τελειωμό.