Στην Βουλή κατατέθηκε ο πρώτος «αριστερός» κρατικός προϋπολογισμός για το 2016 από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο που θα ψηφιστεί το Σάββατο 5 Δεκεμβρίου.
Όπως γίνεται γνωστό, «κενά» εντοπίζονται στο σκέλος των μέτρων και την πρόβλεψη για μηδενική ύφεση στον προϋπολογισμό του 2016. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο νέος προϋπολογισμός, το 2016 θα εφαρμοστούν μέτρα ύψους 4,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,2 δισ. ευρώ αφορούν σε νέους φόρους και το 1,4 δισ. ευρώ σε παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό.
Ομως όπως αναφέρει η Καθημερινή στο ρεπορτάζ του Σωτήρη Νίκα, περί το 1,4 δισ. ευρώ από το σύνολο των 4,2 δισ. ευρώ είναι στον «αέρα» ακόμα. Παρόλα αυτά, είναι σαφές ότι ο νέος προϋπολογισμός στηρίζεται κυρίως στην αύξηση φόρων και εισφορών, φέρνοντας σε ακόμα δυσκολότερη θέση νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Στο κείμενο του προϋπολογισμού υπάρχουν ακόμα «κενά», υπό την έννοια ότι από τις παρεμβάσεις 1,4 δισ. ευρώ στο ασφαλιστικό, τα 645 εκατ. ευρώ παραμένουν αδιευκρίνιστο το πώς θα προέλθουν. Παράλληλα, υπάρχει και «τρύπα» περίπου 400 εκατ. ευρώ, καθώς από το ασφαλιστικό προβλέπεται η εξοικονόμηση 1,8 δισ. ευρώ το 2016, αλλά από τα μέτρα που έχουν περιληφθεί δεν προκύπτει αυτό το ποσό. Επίσης, δεν ξεκαθαρίζει εάν θα υπάρξει αύξηση των εργοδοτικών εισφορών. Μέτρο το οποίο εξετάζει η κυβέρνηση για να αποφύγει μέρος των περικοπών στις συντάξεις. Ταυτόχρονα, αν και υπάρχει ποσοτικοποίηση για το τι θα αποδώσουν οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος των φυσικών και νομικών προσώπων (συνολικά 300 εκατ. ευρώ), δεν είναι σαφές το πώς θα προκύψουν τα επιπλέον έσοδα, αφού τα ακριβή μέτρα δεν περιγράφονται.
Επί της ουσίας, οι παρεμβάσεις σε ασφαλιστικό και φορολογία θα εξειδικευτούν στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς που θα ακολουθήσουν. Πάντως, θετική εξέλιξη αποτελούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Για το 2015 εκτιμάται ότι η ύφεση τελικά θα είναι μηδενική (αντί 1,3% τελευταίας πρόβλεψης), καθώς η οικονομία αντέδρασε πολύ καλύτερα από ό,τι αναμενόταν στην κρίση που διήλθε λόγω της αβεβαιότητας που επικράτησε, αλλά και από την επιβολή των capital controls και την τραπεζική αργία. Το ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στα 175,6 δισ. ευρώ φέτος και θα υποχωρήσει στα 174,4 δισ. ευρώ το 2016, για το οποίο το οικονομικό επιτελείο θεωρεί ότι θα είναι επίσης μικρότερη η ύφεση και θα διαμορφωθεί στο 0,7% από 1,3%.
Η βελτίωση αυτή, οδήγησε σε μείωση των αναγκών για επιβολή μέτρων. Χωρίς να αλλάξουν αισθητά οι δημοσιονομικοί στόχοι (φέτος θα πρέπει να καταγραφεί πρωτογενές έλλειμμα 0,2% του ΑΕΠ και το 2016 πρωτογενές πλεόνασμα 0,53% του ΑΕΠ), τα μέτρα που θα εφαρμοστούν μειώθηκαν σε σχέση με την πρόβλεψη του προσχεδίου του προϋπολογισμού κατά 647 εκατ. ευρώ. Η μείωση αυτή αφορά, όμως, κυρίως τα μέτρα του 2015 (492 εκατ. ευρώ) και όχι του 2016 που η δημοσιονομική προσαρμογή παραμένει «βαριά».
Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, αυτό εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί στα 316,5 δισ. ευρώ φέτος ή στο 180,2% του ΑΕΠ, ενώ το 2016 θα αυξηθεί στα 187,8% του ΑΕΠ ή στα 327,6 δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση αναφέρει στον προϋπολογισμό ότι μετά τη νέα ρύθμιση για το χρέος, η Ελλάδα θα μπορέσει στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 να επιστρέψει στις αγορές.
Πέραν αυτών, το οικονομικό επιτελείο προβλέπει για το 2016:
Ομως όπως αναφέρει η Καθημερινή στο ρεπορτάζ του Σωτήρη Νίκα, περί το 1,4 δισ. ευρώ από το σύνολο των 4,2 δισ. ευρώ είναι στον «αέρα» ακόμα. Παρόλα αυτά, είναι σαφές ότι ο νέος προϋπολογισμός στηρίζεται κυρίως στην αύξηση φόρων και εισφορών, φέρνοντας σε ακόμα δυσκολότερη θέση νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Στο κείμενο του προϋπολογισμού υπάρχουν ακόμα «κενά», υπό την έννοια ότι από τις παρεμβάσεις 1,4 δισ. ευρώ στο ασφαλιστικό, τα 645 εκατ. ευρώ παραμένουν αδιευκρίνιστο το πώς θα προέλθουν. Παράλληλα, υπάρχει και «τρύπα» περίπου 400 εκατ. ευρώ, καθώς από το ασφαλιστικό προβλέπεται η εξοικονόμηση 1,8 δισ. ευρώ το 2016, αλλά από τα μέτρα που έχουν περιληφθεί δεν προκύπτει αυτό το ποσό. Επίσης, δεν ξεκαθαρίζει εάν θα υπάρξει αύξηση των εργοδοτικών εισφορών. Μέτρο το οποίο εξετάζει η κυβέρνηση για να αποφύγει μέρος των περικοπών στις συντάξεις. Ταυτόχρονα, αν και υπάρχει ποσοτικοποίηση για το τι θα αποδώσουν οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος των φυσικών και νομικών προσώπων (συνολικά 300 εκατ. ευρώ), δεν είναι σαφές το πώς θα προκύψουν τα επιπλέον έσοδα, αφού τα ακριβή μέτρα δεν περιγράφονται.
Επί της ουσίας, οι παρεμβάσεις σε ασφαλιστικό και φορολογία θα εξειδικευτούν στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς που θα ακολουθήσουν. Πάντως, θετική εξέλιξη αποτελούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Για το 2015 εκτιμάται ότι η ύφεση τελικά θα είναι μηδενική (αντί 1,3% τελευταίας πρόβλεψης), καθώς η οικονομία αντέδρασε πολύ καλύτερα από ό,τι αναμενόταν στην κρίση που διήλθε λόγω της αβεβαιότητας που επικράτησε, αλλά και από την επιβολή των capital controls και την τραπεζική αργία. Το ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στα 175,6 δισ. ευρώ φέτος και θα υποχωρήσει στα 174,4 δισ. ευρώ το 2016, για το οποίο το οικονομικό επιτελείο θεωρεί ότι θα είναι επίσης μικρότερη η ύφεση και θα διαμορφωθεί στο 0,7% από 1,3%.
Η βελτίωση αυτή, οδήγησε σε μείωση των αναγκών για επιβολή μέτρων. Χωρίς να αλλάξουν αισθητά οι δημοσιονομικοί στόχοι (φέτος θα πρέπει να καταγραφεί πρωτογενές έλλειμμα 0,2% του ΑΕΠ και το 2016 πρωτογενές πλεόνασμα 0,53% του ΑΕΠ), τα μέτρα που θα εφαρμοστούν μειώθηκαν σε σχέση με την πρόβλεψη του προσχεδίου του προϋπολογισμού κατά 647 εκατ. ευρώ. Η μείωση αυτή αφορά, όμως, κυρίως τα μέτρα του 2015 (492 εκατ. ευρώ) και όχι του 2016 που η δημοσιονομική προσαρμογή παραμένει «βαριά».
Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, αυτό εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί στα 316,5 δισ. ευρώ φέτος ή στο 180,2% του ΑΕΠ, ενώ το 2016 θα αυξηθεί στα 187,8% του ΑΕΠ ή στα 327,6 δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση αναφέρει στον προϋπολογισμό ότι μετά τη νέα ρύθμιση για το χρέος, η Ελλάδα θα μπορέσει στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 να επιστρέψει στις αγορές.
Πέραν αυτών, το οικονομικό επιτελείο προβλέπει για το 2016:
- Μείωση της δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1% και 0,7% αντίστοιχα.Φέτος, η δημόσια κατανάλωση αναμένεται να υποχωρήσει κατά 0,3%, ενώ η ιδιωτική να αυξηθεί κατά 0,5%.
- Νέα κάμψη των επενδύσεων κατά 3,7%, αλλά με μικρότερο ρυθμό από ό,τι φέτος (8,4%).
- Αύξηση των εξαγωγών κατά 1,9% μετά από μηδενική μεταβολή τους φέτος.
- Μικρή ενίσχυση των εισαγωγών (0,6%), όταν φέτος προβλέπεται να υποχωρήσουν κατά 1,9%.
- Μείωση της απασχόλησης κατά 0,4%. Το 2015 εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0,8%.
- Σταθεροποίηση της ανεργίας στο 25,4%.