Η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 3 Μαΐου, καθιερώθηκε το 1993 από την Παγκόσμια Ένωση Εφημερίδων (ΠΕΕ), κατόπιν εισήγησης της Γενικής Διάσκεψης της UNESCO, ως φόρος τιμής στη Διακήρυξη του Βίντχουκ, την οποία υπέγραψαν και δημοσιοποίησαν αφρικανοί δημοσιογράφοι το 1991 και αποτελεί μια έκκληση για ελεύθερα και ανεξάρτητα Μ.Μ.Ε.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, που κάθε χρόνο γιορτάζεται με εκδηλώσεις ανά τον κόσμο, υπενθυμίζει τη σπουδαιότητα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθεροτυπίας, όπως κατοχυρώνονται από το άρθρο 19 της Παγκόσμιας Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ, αλλά και από το Σύνταγμα της χώρας μας. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της Δημοκρατίας.
Η φετινή επέτειος βρίσκει τους δημοσιογράφους διεθνώς σε δεινότατη θέση, καθώς έχουν ήδη καταγραφεί 20 θάνατοι συναδέλφων κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους μέσα στο 2015, 7 εκ των οποίων στα θλιβερά γεγονότα της 7ης Ιανουαρίου, στο εβδομαδιαίο σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo. Οι δολοφονίες αυτές ακολουθούν τους 61 θανάτους δημοσιογράφων που σημειώθηκαν το 2014.
Στη χώρα μας, το λίκνο της δημοκρατίας, η κρίση στη δημοσιογραφία είναι ορατή. Αυτό επιβεβαιώνεται από την 91η θέση που κατέχει η χώρα ανάμεσα σε 180 χώρες παγκοσμίως και τη 2η χαμηλότερη θέση πανευρωπαϊκά, στην σχετική παγκόσμια έκθεση της οργάνωσης «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα» για την ελευθερία του Τύπου.
Επιπροσθέτως, τα πολλαπλά κρούσματα απόπειρας χειραγώγησης του Τύπου, εξυπηρέτησης επιχειρηματικών συμφερόντων αλλά και άσκησης βίας κατά δημοσιογράφων, αναιρούν την ισηγορία και την πολυφωνία, αξίες που αποτελούν, κατά τον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας, το οξυγόνο της Δημοκρατίας. Η ισχύς, επιπλέον, του γνωστού ως «τυποκτόνου» νόμου, παρά τα έντονα διαβήματα και τις επανειλημμένες προσπάθειες κατάργησής του επί δεκαετίες, εξακολουθεί να περιορίζει την ελευθεροτυπία, μέσω της αυτολογοκρισίας στην οποία καταφεύγουν δημοσιογράφοι και ΜΜΕ, ώστε να αποφεύγουν δυσβάσταχτα πρόστιμα.
Παράλληλα, τα φαινόμενα εκμετάλλευσης των λειτουργών του Τύπου, όπως είναι η άμισθη ή η συμβολικώς αμειβόμενη εργασία και η περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο το έργο του δημοσιογράφου και πλήττουν την αξιοπρέπειά του ως επαγγελματία αλλά και ως πολίτη.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, που κάθε χρόνο γιορτάζεται με εκδηλώσεις ανά τον κόσμο, υπενθυμίζει τη σπουδαιότητα της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθεροτυπίας, όπως κατοχυρώνονται από το άρθρο 19 της Παγκόσμιας Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ, αλλά και από το Σύνταγμα της χώρας μας. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της Δημοκρατίας.
Η φετινή επέτειος βρίσκει τους δημοσιογράφους διεθνώς σε δεινότατη θέση, καθώς έχουν ήδη καταγραφεί 20 θάνατοι συναδέλφων κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους μέσα στο 2015, 7 εκ των οποίων στα θλιβερά γεγονότα της 7ης Ιανουαρίου, στο εβδομαδιαίο σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo. Οι δολοφονίες αυτές ακολουθούν τους 61 θανάτους δημοσιογράφων που σημειώθηκαν το 2014.
Στη χώρα μας, το λίκνο της δημοκρατίας, η κρίση στη δημοσιογραφία είναι ορατή. Αυτό επιβεβαιώνεται από την 91η θέση που κατέχει η χώρα ανάμεσα σε 180 χώρες παγκοσμίως και τη 2η χαμηλότερη θέση πανευρωπαϊκά, στην σχετική παγκόσμια έκθεση της οργάνωσης «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα» για την ελευθερία του Τύπου.
Επιπροσθέτως, τα πολλαπλά κρούσματα απόπειρας χειραγώγησης του Τύπου, εξυπηρέτησης επιχειρηματικών συμφερόντων αλλά και άσκησης βίας κατά δημοσιογράφων, αναιρούν την ισηγορία και την πολυφωνία, αξίες που αποτελούν, κατά τον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας, το οξυγόνο της Δημοκρατίας. Η ισχύς, επιπλέον, του γνωστού ως «τυποκτόνου» νόμου, παρά τα έντονα διαβήματα και τις επανειλημμένες προσπάθειες κατάργησής του επί δεκαετίες, εξακολουθεί να περιορίζει την ελευθεροτυπία, μέσω της αυτολογοκρισίας στην οποία καταφεύγουν δημοσιογράφοι και ΜΜΕ, ώστε να αποφεύγουν δυσβάσταχτα πρόστιμα.
Παράλληλα, τα φαινόμενα εκμετάλλευσης των λειτουργών του Τύπου, όπως είναι η άμισθη ή η συμβολικώς αμειβόμενη εργασία και η περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο το έργο του δημοσιογράφου και πλήττουν την αξιοπρέπειά του ως επαγγελματία αλλά και ως πολίτη.